Ayakkabını al kovala...

İnsanlar hep sorarlar, şu hisse/döviz/faiz ne olacak diye.. Bizden de cevap beklerler.. Biz de her bir haltı biliriz ya, şöyle düşünceli bir görüntü alıp ahkam keseriz.. Bizde zaten herkes her şeyi bilir..

Mesela futbolu hepimiz çok iyi biliriz.. Kimin hangi pozisyonda ne kadar iyi oynadığını, teknik direktörün ne kadar beceriksiz işe yaramaz adam olduğunu, hakemin ne kadar yanlış kararlar verdiğini hepimiz çok iyi biliriz..

Depremi biliriz hepimiz, biliriz de iki deprem uzmanı bir araya geldiler mi hepimiz oturur dehşet içinde futbol takımı tutar gibi bizim beğendiğimiz deprem uzmanının diğerini nasıl da dövdüğünü izleriz..Ama depreme karşı hiçbir önlem alınmadığını felakete uğrayınca anlarız..

Hepimiz terör uzmanıyızdır mesela.. Terörün her türlüsünü hepimiz biliriz, ahkam keseriz.. O terörün nasıl ortaya çıktığını nedenlerini araştırmayız ama.. Sadece terör uzmanı mı, savaş uzmanıyızdır da mesela.. Ortada fol yok yumurta yokken bile haritalar televizyonda herkesin önünde açılır, oradaki uzmanlar ahkam keserken, biz de mutlaka ekran başından olaya müdahil oluruz.. Savaşı şaka sanırız çoğumuz.. Ölmeye başlayınca, göçe zorlanınca anlarız ne olduğunu..

Hepimiz beslenme uzmanıyızdır, hepimiz doktor, hemşire, hastabakıcıyızdır.. Yetmez hepimiz profesörüzdür zamanı geldiğinde bazılarımız abartır ordinaryüs profesör bile olurlar..

Hepimiz adalet uzmanıyızdır.Hepimiz  hakim, hepimiz savcı, hepimiz avukat..

Hepimiz ticaretten anlarız ama yeni dünya düzeninde ne olduğunu anlamadan hipermarketlerde fiyatları 9,99 la biten herşeye saldırırız..

Mesela hepimiz bankacı/finansçıyızdır, para arzını, Federal Rezerv'in, Avrupa Merkez Bankası'nın parasal genişlemelerini, faiz artırım/indirimlerini yakından takip ederiz..Japon başbakanı Abe'nin Abenomicslerini iyi bilir, Çin'in tökezlemesinin bize faydalarını çok iyi anlatırız..

Hepimiz borsacıyızdır, çizgi çizmeyi bilen herkes teknik analisttir.. Hem önemli mi ki çek ordan kafana göre bir çizgi sen de ol bir teknik analist.. Eski tabiriyle kerrat (çarpım) cetvelini ezberlemiş herkes temel analizden çok iyi anlar.. Alt alta rakamları döker kafamıza göre çarpar/böler/toplar/çıkarır temel analiz yaparız..

Bir küçük sorunumuz var.. Eğitimimiz fecaat.. İnsanları 16/18 sene at gibi koşturup bu süre içinde hiçbir şey öğretmeden "titr" verip piyasaya sürüyoruz.. Sonrasında da okumuyoruz.. Herkes her şeyi biliyor olduğu için okumak artık lüzumsuz bir hamallık olarak kalıyor..

İşi öylesine bir yere taşıdık ki, bazı ekonomist/borsacılar artık hangi fiyatın oluşacağını değil, hangi saatte olacağını söyler hale geldiler.. Bunlara tabii uzman değil soytarı demek daha uygun..

Borsalarda, döviz piyasalarında, faizlerde kesin kurallar yoktur.. Dünya her gün yeniden kurulur, o kadar büyük bir köy haline gelmiş, o kadar çok oyuncu olmuş, bilgi o kadar ucuz ve kolay erişilebilir, hele para o kadar mebzul hale gelmiştir ki dengeler çok hızlı değişmektedir..

Tabii kaldıraçlı işlemler de artık kumarhane mantığıyla işlemektedir.. 1 e 100, 1 e 200, 1 e 400 lük kaldıraçlarla herkesin parası bir anda sıfırlanabilmektedir..

Size bir anımı anlatmak istiyorum..

Bretton-Woods dolandırıcılığının sona erdiği (Bknz. Türk Lirasının vazgeçilmez kaderi.. Dolar düşemez -1- yazımız) 1971 yılından sonra 1980 ocağına geldiğimizde altın 35 dolardan 850 dolara çıkmıştı.. O kadar hızlı yükseliyordu ki artık herkes 1000/1200/1500/2000 dolarları telaffuz ediyordu..O tarihlerde Ortadoğu'nun en büyük bankeri/sarrafı  olan rahmetli Mahmoud Şekerci'nin yanında bulunuyordum.. 850 doları gördüğü gün bütün cesaretimi toplayıp, Mahmoud beye yaklaşıp sordum..

- Amca, altın 1000 dolar olacakmış ne dersin dedim..

Beni pencerenin önüne getirip, dışarıda ne gördüğümü anlatmamı istedi.. Ben de anlatmaya başladım..

- Önümüzde bir cadde var, arabalar geçiyor..
- Geç onları sağa gel dedi..
- Park var .. İçinde oturulacak banklar var.. Bankların birinde yaşlı bir çift elele tutuşmuş sohbet ediyorlar, bir sonraki bankta genç bir çift öpüşüyor..
- Onları da geç sağa gel dedi..
- Sağda bir fıskiye var su fışkırtıyor, güzel bir görüntü dedim..
- Hah dedi o fıskiyede dur.. 10 dakika sonra altın fiyatının ne olacağını bilsem orada fıskiye değil benim heykelim olurdu dedi..Her kim sana biliyorum der, ayakkabının tekini çıkar kapıya kadar kovala..

Size şimdi diyorum ki, kim ki size dolar şu, altın bu, borsa o olacak..  Şu vakte kadar olacak ayakkabınızı alın kapıya kadar kovalayın..Bilin ki sahtekardır..

Elbette varsayımlarınız, çıkarımlarınız, tahminleriniz olacaktır.. Ama piyasalarda kesin kurallar yoktur.. Her tahminde hata payı vardır ve çok yüksektir.. Para sizindir ve çok zor kazanılmaktadır.. Hele hele soytarıların peşine takılmayın..

Hoşçakalın..